Keelpijn

Keelpijn is er in diverse soorten en maten. Je leest er hier alles over; de oorzaken, symptomen en het verloop van keelpijn, dat wat je het beste kunt eten en drinken en wat de keelpijnstatus in Nederland is. Alles komt aan bod.

Wat is keelpijn?

Bij keelpijn heb je last van een pijnlijke keel. Eten en drinken gaat vaak maar moeizaam, want slikken doet pijn. De pijn bij het slikken wordt veroorzaakt door irritatie van het keelslijmvlies. Daarnaast kan ook praten problemen opleveren. Keelpijn is ontzettend vervelend, maar kan zelden echt kwaad; het gaat meestal vanzelf over. Over het algemeen ben je er na ongeveer 1 week weer bovenop.[1]

Oorzaken van keelpijn

Een zere keel is vaak het gevolg van een infectie met een virus of bacterie en is dan ook zeer besmettelijk. Wanneer iemand hoest, verspreiden de ziektekiemen zich namelijk door de lucht. Zo ben jij waarschijnlijk aan jouw keelpijn gekomen en via die weg kun jij vervolgens weer iemand anders met het probleem opzadelen. Heb jij keelpijn door een infectie, dan gaat jouw zere keel vaak gepaard met verkoudheid.

Keelpijn kan ook andere oorzaken hebben:

• roken;
• veel zingen of schreeuwen;
• vaak je keel schrapen;
• alcoholgebruik;
• droge lucht inademen (door de verwarming of airco, bijvoorbeeld).

Wanneer een van bovenstaande oorzaken de aanstichter is van jouw pijnlijke keel, dan is het niet besmettelijk. Wel is het zaak om er een beetje mee op te letten. De slijmvliezen die jouw keel normaal gesproken tegen invloeden van buitenaf beschermen, worden door de bovenstaande oorzaken immers beschadigd en kunnen dan dus minder goed bescherming bieden. Op die manier loop je dan weer gemakkelijker een infectie op…

Keelpijn kan tevens een symptoom van de ziekte van Pfeiffer [2] of een vergrote schildklier [3] zijn, evenals van allergieën zoals voor huisstofmijt. Zo’n overgevoeligheid kan plotseling de kop opsteken.

Symptomen van keelpijn

Heb je keelpijn, dan kan dat op veel verschillende manieren tot uiting komen. De symptomen zijn uiteenlopend. Maar om een indicatie te geven schetsen we hieronder de meest voorkomende klachten:

• Je hebt veel pijn met slikken, vooral tijdens het eten en drinken.
• Je stem is hees.
• Je keel is rood en opgezwollen.
• De lymfeklieren in je hals zijn opgezet.

Waar heb je last van? Keelpijn of keelontsteking?

Heel simpel gezegd zit het verschil tussen keelpijn of keelontsteking ‘m in de mate van pijn. Wetenschappelijk gezien zijn de verschillen als volgt. Je spreekt van keelpijn als de oorzaak een ontsteking van de amandelen of het slijmvlies in de keelholte betreft. Bij keelontsteking is de mate van ontsteking van het slijmvlies erger en zien de amandelen er rood en opgezwollen uit. Op de amandelen zijn daarnaast vaak witte puntjes zichtbaar. Het kan gepaard gaan met een ziek gevoel, slikklachten, benauwdheid, doofheid en koorts.

Hoe lang duurt keelpijn?

Is keelpijn het gevolg van een infectie, dan is de pijn die je ervaart aan verandering onderhevig, want je gaat door verschillende fases heen. Eerst heb je last van kriebel in je keel, dan van irritatie en dat wordt gevolgd door beginnende of hevige pijn tijdens het slikken. Over het algemeen ben je ongeveer 1 week zoet met je klachten. Gun jezelf en je keel dus wat rust, en voor je het weet ben je weer de oude.

Wat te doen tegen keelpijn?

In veel gevallen gaat keelpijn vanzelf weer over. We snappen dat een pijnlijke keel erg hinderlijk kan zijn bij jouw dagelijkse bezigheden en dat je niet wilt wachten tot het vanzelf overgaat. Voor diegenen die zo snel mogelijk verlichting willen, hebben we een aantal tips, waarvan de meeste op “grootmoeders recept” zijn, op een rijtje gezet:

 

 

1. 1. IJs eten bij keelpijn
      Keelpijn is hét excuus om ongelimiteerd waterijsjes naar binnen te werken. Het ijs heeft namelijk een verzachtende werking. Houd het bij voorkeur bij ijs op waterbasis. Zoete melkproducten hebben de neiging om slijm vast te houden, waardoor de kans groter wordt dat je moet hoesten of je keel wil schrapen; liever geen roomijs of een Magnum dus…Heb je geen waterijsjes is huis, dan kunnen ook ijsblokjes uitkomst bieden. Moet je ze nog maken, doe er dan wat zout bij; dat helpt nóg beter.

 

1. 1. Gorgelen met zout
      De een zweert erbij, de ander heeft het afgezworen vanwege de smaak; gorgelen met zout water. Het is natuurlijk bij lange na niet zo lekker als een waterijsje, maar je hebt de 2 ingrediënten vrijwel altijd in huis, dus je hoeft er de deur niet voor uit. Dat is ook wat waard als je je niet lekker voelt!
      

 

1. 1. Constant ergens op zuigen
      Of het nou op een keelsnoepje of een kiezelsteen is; zuigen bevordert de slijmproductie en verlicht de keelpijn. Kies je voor keelsnoepjes, houd dan wel rekening met het laxerende effect van sommige varianten. Anders heb je er naast keelpijn dadelijk ook een ander probleem bij…

 

1. 1. Regelmatig drinken
      Regelmatig drinken helpt de keelpijn te temmen. Koude dranken kunnen de pijn kortstondig licht verdoven, warme dranken werken verzachtend en kunnen helpen slijm op te hoesten. Vermijd overigens dranken als alcohol en koffie, aangezien die de keel irriteren en de slijmvliezen hierdoor uitdrogen. 

 

1. 1. Niet fluisteren
      Als praten pijnlijk is, lijkt het logisch om op fluisteren over te gaan. Maar fluisteren is belastender voor de stem dan wanneer je ‘gewoon’ praat; er komt meer spanning op je keel en stembanden te staan. Zo min mogelijk praten is overigens nóg beter… het is maar tijdelijk!

 

1. 1. Chocolade eten
      Ja, je leest het goed. Dit is dan ook het perfecte moment om ongegeneerd chocolade te eten. ‘Kuchexpert’ professor Alyn Morice van de Hull University beweert namelijk dat cacao je keel verzacht. Het is niet wetenschappelijk bewezen, maar het tegendeel ook niet, dus maak daar voorlopig gretig gebruik van! Let wel: die chocoladereep in je keukenkastje mag je met een gerust hart opeten, maar chocolademelk helpt niet.

 

1. 1. Adem door je neus
      Voor sommigen is het even wennen, maar met keelpijn is het wel verstandig; ademen door je neus, niet door je mond. Door je mond ademen droogt de slijmvliezen immers uit. Oefening baart kunst!

 

1. 1. Natte doek om je hals
      Dit is een gouwe ouwe tip, maar dat is natuurlijk niet voor niks het geval. Het werkt als volgt: wikkel een natte, koude, opgerolde theedoek om je nek als je naar bed gaat, doe er keukenfolie overheen en gebruik een lekkere wollen sjaal als derde laag. Niet zo romantisch, mocht je een partner naast je hebben liggen, maar volgens sommigen wel heel effectief tegen de pijn. Wij hebben onze twijfels – er is in ieder geval geen bewijs voor.

 

1. 1. Droge lucht bestrijden
      Is droge lucht mogelijk de oorzaak van jouw klachten? Dan betekent dat niet dat je meteen de verwarming of airco uit moet zetten. Soms kan het ophangen van bakjes water aan een radiator al voldoende zijn. Of vul een emmer voor de helft met water en hang er een natte handdoek overheen. De verbeterde luchtvochtigheid in de ruimte gaat het uitdrogen van je slijmvliezen in je mond en keel tegen.

 

Langdurige keelpijn

Ervaar je langdurige keelpijn, maar heb je er geen verklaarbare reden voor, neem dan contact op met je huisarts. Hij/zij kan zaken uitsluiten, de daadwerkelijk oorzaak aan het licht brengen en jou van passend advies voorzien.

Last van keelpijn?

Heb je momenteel last van keelpijn? Maak hier dan melding van via de blauwe button. Zo help je de status van griep in Nederland in kaart te brengen.

Heerst keelpijn op dit moment?

Griepalert.nl visualiseert aan de hand van 100.000 meldingen per jaar van welke griepsymptomen gebruikers last hebben. Zo kunnen we in kaart brengen of symptomen als keelpijn op dit moment heersen.

Wil je op de hoogte blijven van de keelpijnstatus in Nederland of specifiek in jouw regio? Meld je dan aan voor het griepalert. Zo ben je altijd als allereerste op de hoogte.

Referenties:

1. Bodalal Z. Keelpijn, https://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/keelpijn/item41847 (2021).
2. RIVM. Ziekte van Pfeiffer, https://www.rivm.nl/pfeiffer-ziekte-van (2019).
3. Vos K. Struma, https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/178971-vergrote-schildklier-oorzaken-en-symptomen-van-een-struma.html (2022).